GURITAN : MBURU KATRESNAN

NGENTHA TRESNA


daktemu sendhang bening ing resik pasuryanmu
papan aku nglarung wijiling tresna
nggambar arah pepandoming kapang, sarta
nyandhi pepethan edi manising esemu

ing kene, sadawaning esuk lan sore
dakronce tembung, kareben awakmu nglenggana
aku pindha jaka tarub ing tepining panguripanmu
nunggu nganti kapan ngujiwatmu mboktinggal lelumban

sabubare rembulan wutuh nusuh ing palung wengi
apuranen aku sing kapeksa ngentha kasulistyanmu
nggambar tipis lambemu ing saben erem mripatku
awit aku kepengin tansah kelingan sliramu
ing eling apa ora eling

Karangdowo, Klaten, 2008

WIRAMA TRESNA

mbokmanawa sliramu gelem ngerti, nimas
ana landhep kapang kang bareng turuhing cahya rembulan
nedya lelangen marang wening sendhang ing dhadhamu
ngedum rerumpakan kaendahaning wirama tresna
kekanthen njlajah wewengkon birahi nganti gisiking wengi

nimas, nyata aku wus kegiwang mring lanciping kasamaran
wuru mring lintang kang manjing ing saripatining netramu
coba rungokna kumlesiking dhadha iki wis kekebakan manis
kaselak necep wewironing kanikmatan kang selot ngeglo
tinata cekli sauruting atimu sing winungkus meloking kluwung

nimas,
nanging kenapa sliramu tansah sesingidan ing walik sepi
nlusup ing barisaning alang-alang kang selot kentekan mangsa
ninggalake aku kijenan ing pinggiring impen-impen wengi
sing amung rinengga tetes bun kang nelesi ros-rosaning suket teki

mara gage, tumuruna nimas
mumpung rembulan durung kadohan anggone oncat
mumpung lintang isih sanggem nembangake roncen pemarem
lan tresna durung kebacut kepangan lamising jaman

Karangdowo, Klaten, 2008

NEGESAKE GEGADHANGAN

wis ilang watese
atiku lan atimu manjing ing ulegan tresna
nalika dakrangkul weweging awakmu ing peturon iki
nalika langit mendem cahya kluwung ing sore iku
setitekna, kita bakal tetep gegandhengan
nuju papan sing dadi gegadhangan

apa wus mbokgawe wangi lemah papan kita
nandur ewon kekarepan sing mblasah ing jogan omah
apa wus mbokgawe asri sacuwil pekarangan papan kita
ngracik wijine sih tresna

ing kene, ing sap-sapan napas jiwa
ya kawitane gegadhangan mapag urip sejati
ing antarane mulya apa cilaka
ing antarane sedhela apa langgeng
ing antarane urip apa pati

Karangdowo, Klaten, 2008

Cerkak Remaja : SI JAKET PINK

dening : A. Areif Rachman


“Ana warung sup buah ngarep sekolah, aku jaket pink. Taktunggu,”
Mangkono unine sms kang mentas wae diwaca Nirmala saka nomer anyar sing wis seminggu iki sms-e brondong ponsele. Jan-jane nilasake rasa anyel, mangkel, bete, mring cewek kelas loro SMA iku. Ewasemana jalaran ora mutungan, awit seminggu nggodha seminggu uga ora digape. Tan wurung nilasake rasa trenyuh. Ana satenggok tandha pitakon ing dhadhane Nirmala. Gek sapa bocah iki?
Rasa kepengin ngerti sapa satemene wong iku tan wurung nggodha cewek kanthi irung bangir iku, kanggo nanduki undang-undang liwat sms kasebut. Mula tuwuh krentege nedya jumangkah menyang warung sup buah sing uga langganane iku. Kepengin ngerti sapa satenane.
Durung ana limang jangkah, Nirmala nyandhet lakune. Ning njur apa pantes? Bocah wadon gampang kegodha ngono wae? Ah kuno ! Ewasemana tetepa ora gampang Nirmala gawe keputusan kanggo enggal jumangkah nuju warung sup buah mau. Kamangka kumlebat ing angen-angene bisa lungguh ana kursi, nemokake pawongan sing jaket pink, kenalan lan sabanjure terwaca cetha ngerteni mring sapa temene. Sapa ngerti yen gantheng, lumayan ta kena kanggo ngganteni Rio sing wis setaun ninggalake Nirmala ganti gandhengan liya.
Pancen, rasa-rasane Nirmala nyoba ngreka-ngreka sapa satemene wong iku. Paling ora ana bocah telu kang dinuga gawe rereka lan kuwawa nabetake rasa goreh ing atine Nirmala. Awit dheweke isih kelingan apa sing nate kelakon nalika durung suwe pisahan klawan Rio. Ponsele Nirmala uga kagodha dening nomer anyar. Nanging isine ukara-ukara nggodha lan nyemesi marang dheweke sing katinggal Rio. Bubar ditlesih lan kabongkar, ora nyana Desti. Kanca nunggal bangkune sing duwe hobi ngaco kuwi.
Mula ora aneh, yen ing kene wong sing sepisanan kacubriyani Nirmala yaiku Desti. Mula nalika pisan pindho tampa sms mau langsung wae Nirmala protes klawan Desti.
“Heh, tukang ngacau bikin olah maneh ya?” mangkono Nirmala nyemprot.
“Sapa sing ngaco?”
“Mungkir, ya. Iki tumindake sapa?” Nirmala ndhesek klawan nuduhake sms-sms sapirang-pirang sing wis ngubruk ditampa.
“Yakin, Mala, iki dudu aku. Yakin tenin. Sumprit diambung Ariel Peterpan ta wis,” sumpah-sumpah Desti nelakake yen dudu kang tumindak.
Nanggapi pratelane Desti sing nelakake kanthi mimik sing memelas, Nirmla wis ora bisa bangga. Mbokmanawa pancen bener, dudu Desti kang tumuindak. Mula kari ana wong loro kang dina iki dicubriyani. Sijine pancen cowok kang nunggal sekolah ing SMA iki nanging beda kelas. Cowok kuwi pancen embuh bener embuh luput, manut rasa rumangsane Nirmala asring migatekake dheweke. Sajake cowok mau kepengin kenal, nanging mbokmanawa saka angel golek cara kanggo pitepungan banjur migunakake cara iki. Lumantar serangan sms, lan wusanane ngajak patemon.
Dene sijine maneh uga cowok, ning sing iki ora mung beda kelas, nanging uga beda sekolahan. Cowok iki pancen nabet ing ati, mula nadyan patemon iku wis kliwat wektu nyandak telung sasinan jenenge isih cetha cinathet ing pojok atine Nirmala. Lukman, bocah saka SMA Tarujaya iku mujudake pribadi kang supel lan gampang kekancan. Katambah rupane sing ora nguciwani, dedege dhuwur lan kang ora kalah penting sugih prestasi.
Jalaran ketemune Nirmala klawan cowok iku ya nalika ing acara Lomba Maca Geguritan ing Pendhapa Kabupaten. Wektu kuwi Nirmala sing dipercaya makili sekolahane, semono uga Lukman dadi jago sekolah swasta favorite ing kutha iki. Lan wekasane kekarone kasil nyabet juwara siji, Nirmala juwara ing kelas wanita lan Lukman ing kelas priya. Kekarone selot akrab nalika ketemu maneh ana acara penyerahan hadiah lan piagam lomba kang uga kaleksanan ing Pendhapa Kabupaten sing katindakake dening Bupati.
Pancen wektu kuwi Lukman menehi nomere sing asli, ning sapa ngerti dheweke migunakake nomer anyar kanggo nggodha Nirmala. Ora kaselaki, yen ana rasa sengsem nadyan saliring bawang kang nabet ing pojok atine Nirmala marang Lukman. Ewasemana rasa mau datan kalilani dening Nirmala kanggo ngrembaka. Awit rasa tatu lan lara saka kadadeyan setaun kepungkur durung kentas saka atine, ya nalika Rio kanthi kejem ninggalake dheweke. Embuh, nganti saiki angel Nirmala netepake pribadining cowok sing kaduga ngganteni Rio. Rio tetep dadi pribadi sing nengsemake, nadyan wekasane cowok mau ninggalake ngono wae kanggo ganti kembang liya.
Embuh piye kabare priya iku nganti saiki Nirmala ya ora ngerti. Tur maneh dheweke ya ora kepengin ngerti. Sing dingerteni, sawise lulus saka SMA Rio nerusake kuliah ana kutha gudheg Ngayogyakarta. Ngendi penere kampuse, njupuk jurusan apa lan saiki nglajo apa ngekos, kabeh Nirmala wis ora ngerti. Mbokmanawa nganti saiki Nirmala terus mbudidaya sakuat-kuate dadekake Rio minangka crita lawas ing uripe. Crita sing ora perlu kababar maneh, crita sing pantese katutup lan kareben mandheg dadi kenang-kenangan. Nadyanta mungguhe Nirmala iku dudu perkara gampang.
Mula nalika wis seminggu iki ana nomer nggodha Nirmala, karacik niyat yen cewek iki kepengin nanduki pesen sing mentas wae ditampa. Nirmala ngarepake yen wong iki Lukman. Mbokmanawa Lukman bisa dadi Rio anyar kang kuwawa nambal atine. Jalaran sithik akeh Lukman nyedhaki pribadi sing tinemu ing Rio, malah ing segi-segi tinamtu siswa kelas loro SMA Tarujaya iki kepara luwih unggul. Tuladhane akeh presatasi sing karaih dening Lukman, mligine ing babagan seni. Nanging njur piye yen wong iku dudu Lukman, dudu kanca nunggal sekolahane, dudu wong-wong sing nate katepungi dheweke? Wong iku wong anyar kadidene nomere sing anyar? Atine Nirmala kairis.
Rasa mangu-mangu wiwit rumambat ing atine Nirmala. Sikil kang mulane nedya jumangkah nuju warung sup buah, bali kasandhet maneh. Pisan pindho dheweke baleni ngothak-athik tumrap sapa sejatine wong anyar katon iku. Sansaya suwe kapikir, sansaya akeh pelaku-pelaku anyar kang kacubriyani gawe gorehe atine. Kang mulane wong telu saiki malik dadi sapirang-pirang. Kalebu Nuti kanca sing kulina diajak rembugan perkara kegiatan sekolah, Tosan, cowok sing kulina paweh lagu-lagu anyar. Pradipta sing kulina ngajari gawe puisi. Tyasa sing critane saiki ngganteni dheweke ing atine Rio. Lan akeh maneh, sapirang-pirang…. Pelaku-pelaku kang nggodha angen-angene Nirmala.
Suwening suwe Nirmala dadi waleh. Kepengine kawigatene ora kajarah marang sapa satemene wong iku. “Ah, cuwek lah!” mangkono batine sabanjure. Kenapa kedadak pusing mikirake wong iseng. Mbokmanawa bab sing kaya ngene iki ora perlu digape. Ponsel pancen alat modheren kang canggih kanggo mbiyantu sesambungan, lan saiki wis mratah ing sapa wae, kalebu anak-anak sekolah. Piranti kang merdika lan datan winates. Mula sapa wae bisa nggodha mring nomere. Kayadene rupa-rupa kuis lan layanan ing layar kaca kae. Mula kanggo apa nanduki. Iku kang kalebu efek negative ponsel.
“Tulung, aku nunggu banget. Wis dakpesen siji, kanggo awakmu. Aku jaket pink.”
Dumadakan siji maneh sms teka, nuduhake ukara memelas.
Kapeksa Nirmala nyandhet jangkahe nalika wis bakal jumangkah ngedohi warung sup buah. Rasa anyel sing maune tumpuk-undhung ing dhadhane bali cuwer maneh. Embuh, sajake ora tega yen njur tumindak kejem marang wong iki. Banjur apa rugine yen nuli kanthi santun nanduki. Bisa wae nomer anyar iki tekane saka wong-wong kang seneng iseng, wong-wong sing karem nggodha wong liya. Nanging yen teka saka wong serius? Luwih-luwih manawa saka wong kang banget butuh pitulungan, apa iki dudu jeneng dosa? Dudu aran pecundang?
Yen niti saka ajege lan rutine anggone kepengin ngajak patemon, iki pancen golongane wong serius. Paling ora njaluk kawigaten sasuwene seminggu iku wis pantes lamun diarani bab iki dudu gawe-gawe, apamaneh dolanan utawa nggodha. Ing kene Nirmala weksane rumangsa katantang. Dheweke kepengin nuduhake yen dudu golongane pribadi sing jirih nggetih. Embuh sapa wong kuwi, setan belang apa setan plontheng nedya diadhepi. Nirmala emoh kagelan yen mbokmanawa wong iki kanca lawas sing pancen butuh pitulangan. Sapa ngerti, kagawa boboting sesanggan kang abot nganti dheweke ora wani blaka.
Warung sup buah sing dadi lengganane iku kapandeng landhep. Katone warung sing maune rame, saiki kaya-kaya wis katon lungse. Pancen rinasa kaku, abot lan rangu-rangu, nanging Nirmala tetep meksa sikile mantep jumangkah. Ora let suwe warung kuwi wis ana ngarepe. Saka njaba pancen wis katon pawongan nganggo jaket pink. Amung sapa wong iku Nirmala tetep angel nyipati, jalaran lungguhe ngungkurake lawangan. Rasa aneh rumambat ing dhadhane Nirmala, ewasemana cewek iki tetep krodha kanggo ngalahake rasa iku. Sikile wis mancik warung lan nuju ngarepe pawongan sing nganggo jaket pink iku.
Pawongan iku nungkulake raine, lan Nirmala nyoba lungguh kursi klawan sithik ngawasake sapa satenane wong iku.
“Nirmala….,” swara iku landhung ngundang jenenge.
Mak dhat, prasasat kasamber bledheg atine. Nirmala nratab bareng weruh sapa satenane wong iku. Nirmala ngurungake niyate kanggo lungguh ana kursi. Klawan rai abang ireng Nirmala kepengin mbradhat lan cepet-cepet ninggalake papan kono. Nanging niyat mau cabar, ana tangan prakosa kang nyandhet lengene.
“Nirmala, sepuranen aku. Aku salah,” swarane kebak rasa memelas.
Nirmala panggah meneng. Pisan maneh nyoba uwal saka tangan prakosa mau, nanging tetep kalah rosa.
“Kowe ngerti yen jaket iki saka sapa? Barang saka awakmu iki isih daksimpen, isih dakrumat lan saiki dakanggo. Ateges tresnaku ora nate luntur. Pancen sawetara wektu aku kena godha, nanging ati iki angel kanggo ngoncati awakmu, Mala,” maneh swara iku katon mrentul saka ati kang tulus.
“Njur Tyasa,” Nirmala nanduki kanthi swara sedul
“Dheweke iku racun ing lakon tresna iki, Mala,” swarane manteb.
Nirmala datan bisa bangga, budi sing rosa kanggo uwal saka tangan prakosa mau wiwit lilih. Kumlebat rasa trenyuh ngelun rasane Kenya kanthi irung bangir iki prasasat kinebur samodra madu. Mripate kaca-kaca, luh mrembes megung ing tlapukaning mripat. Iki dudu luh duhkita, nanging luh kabagyan awit mutiara kang ilang saiki wis bali maneh. Ora nyana yen sing ngreridhu ing dina-dina salawase iki dudu wong anyar katon, apamaneh Lukman. Kenangapa saiki lagi eling, sapa sing kulina nganggo jaket pink iku, datan liya Rio. (*)
(wis nate kamot ing majalah Jayabaya)

Crita Cekak : TUMURUHE BUN ESUK

Anggitane : Yan Tohari

Ya ing kene, ing warung sing isih prasaja iki. Warung kang tinemu ing ngarep sekolahan kang limang taun kepungkur nate dadi kenangan jroning lembar uripku. Wektu limang taun dadi wanci kang tan mingsra, jalaran ora akeh ngowahi apa wae ing warung iku. Ewasemana wektu semono kuwi tetela kuwawa nilasake mawarna-warna lakon kang ngrenggani uripku. Wektu kang wus nyiptakake owah-owahan sing akeh, matumpuk-tumpuk. Neka-neka lan sing banget nyekethem rasa.
“Kowe tetep bakal ninggal kutha iki kanggo nguyak gelar dhokter iku, Rul?” pitakone Endita marang aku sabubare acara perpisahan sekolahan limang taun kepungkur.
“Kuwi pancen wis dakrancang suwe, End,” aku manthuk manteb.
“Tetep Jakarta?” mripat endah kuwi kabuncang adoh.
“Njur ngendi maneh? Ngiras pantes aku nedya ngerteni satemene apa sing narik ing kutha iku, katimbang Solo sing ngene-ngene terus.”
Wangsulan iku kang kuwawa nggarit pasuryane Endita kaya kasiram labor abang. Aku ngerti mrentul rasa sujana kang sagunung gedhene. Aku ngerti niyatku iki prasasat kasedhihan tumrap dheweke. Lan aku ngerti amarga dheweke ora mungkin ninggal kutha budaya iki temah ora ngrilani awakku nerusake kuliah ana Jakarta.
Limang taun kepungkur, ing warung sega rames iku aku bisa paweh alesan temah Endita ikhlas nampa aku tumuju Jakarta. Aku nguyak cita-cita kang suwe katandur ing angenku dening wongtuwaku. Wektu limang taun kasil dadekake aku dadi dhokter. Nganti saiki, nganti aku wis nyandhang titel dhokter, wis kaping papat aku nyelakake teka ing papan iki. Amung saperlu kanggo sauwen-uwen nyawang warung mau. Warung sing nilasake lelakon kawuri. Tetela ora akeh sing owah, kalebu cacahe pelanggan kang ajeg wae jajan ana kono.
“Geneya?” batinku takon lirih.
Sing kaping papat iki aku emoh menyat saka papan iki tanpa nyaking wangsulan, geneya warung iki prasasat ora akeh owah-owahane. Mbok Rumi klawan Pak Tirta, tetep dadi pilihane murid-murid SMA kene. Kekarone uga tetep nuduhake lageyan sing nyenengake. Kalebu kang baku racikan sega ramese kang tetep nuduhake rasa kang khas. “Maknyus,” mangkono gotheke para pelanggane saiki nalika bubar nikmati sega ramese.
Malah sing nabetake kaelokan maneh, saben-saben aku mlebu warung iki tanggapan kang daktampa prasasat ora owah kaya sing kelakon sasuwene aku ing SMA ndhisik. Kuwi kang selot dadekake aku kudu sinau marang apa kang wis katindakake Mbok Rumi. Aku ngrasakake MBok Rumi klawan warung sega remes iku, pindhane tugu kang asring dadi tenger saben-saben lakune sejarah. Prasasat terminal Tirtonadi, tetep kuwawa dadi karaktere Solo nadyan wis maewu-ewu kendharaan mampir ing pangkone.
Jroning ati iki nuli kaslempitan rasa iri, geneya aku gagal. Lakonku ora bisa lumaku kadidene warung sega ramese Mbok Rumi. Kasujananan, rasa tresna lan padha sih-sinian kadidene limang taun kepungkur katon luntur. Citarasa lan apa wae kang winangun ndhisik kepara gapuk lan ilang gapite. Endita, ing wektu iki wis dudu memanising uripku kaya limang taun kepungkur. Malah dheweke wis ilang saka reroncening uripku. Musna. Amung minggetake sisa-sisa lelakon sing kala-kala malah nyipta tatu ing ati.
“Sepuranen, Rul. Aku kudu wani blaka, merga awakmu sing egois. Aku angel kanggo nerusake lelakon tresna kita,” siji setengah taun kepungkur gawang-gawang lumantar hp kandhane Endita banget nuwek dhadha. Lan sabanjure apa kang daksumelangake iku tetela dadi kasunyatan. Dudu perkara gampang ngreksa sawijine kasetyan temah dadi mutyara kang endah sajroning crita tresna. Luwih-luwih mring jaman saiki, kalebu aku, apadene Endita.
“Aku egois, En? Tuduhna mapan ana ngendi sipat iku?” jroning saweneh kalodhangan aku nate pitakon mrang Endita.
“Jakarta wis ngenggokake kawigatenmu marang aku, Rul.”
“Ah, angel. Pancen ora gampang aku sawutuhe ngesok kawigaten marang awakmu, End. Tugas kuliah lan kasibukan kampus, uga njaluk kawigatenku,” swaraku memelas.
“Nanging kowe uga bisa nindakake nalika ana SMA, Rul.”
“End, tulung pangertenmu. Ini perguruan tinggi, bukan SMA maneh,” swaraku sansaya memelas wektu kuwi. Ewadene, Endita tetep puguh. Embuh daya apa sing nyurung panemune lan dheweke nekat medhot rajutaning tresna. Gelar dhokter pancen kasil dakgegem, nanging Endita mrucut saka atiku. Sabanjure apa bener aku egois? Apa kosokbaline malah Endita sing egois. Iki perlune aku kudu meguru klawan Mbok Rumi. Ibarat tresna, warung iku ati, dene apa sing katindake marang para pelanggan temah krasan jajan ing warung iku pindhane laku ngupakara tresna. Mbok Rumi nuduhake kabisan iku.
Aku pancen kudu meguru klawan Mbok Rumi, geneya kuwawa melet klawan sakalir pelanggan temah setya jajan ana kono. Nadyanta ora diselaki tuwuh werna-werna warung ing kutha iki. Ora mung sing anyar, nanging uga luwih apik papane, malah-malah bisa wae luwih mirasa masakane. Ewasemana amarga katiyasane Mbok Rumi, para pelanggane tetep nyanthol ing warunge. Ora mung saiki, limang taun kepungkur, utawa ing mangsa kang luwih suwe maneh. Aku enggal kudu ngerteni apa resepe. Gilirane aku uga bakal ngerteni, endi sing kleru ing lakon tresnaku. Aku sing egois, apa satemene Endita sing malah egois.
“Lho nak Irul maneh?” tumanggape Mbok Rumi nalika ngerteni aku wis lungguh ing warunge. Semanak, semadulur lan kebak esem. Nadyan esem iku wiwit kacipta saka kulit-kulit kang selot kisut. “Eh, sepurane Pak Dhokter. Kok nak, lho,” tembunge klawan guyon.
“Mbok Rumi ora susah nganeh-anehi,” aku nyoba nyuwak swasana kaku.
“Dhahar Nak Irul?”
“Boten, es teh mawon,” kaya-kaya selera manganku durung teka.
Ora let suwe es teh wis cumepak ana ngarepku. Kanggo neles gulu enggal daksruput, lan rasa anyep rumambat ing gurung. Kaya sing kelakon, saliyane aku gandrung klawan sega rames, aku uga seneng klawan panganan kuno sing tansah cumepak ing warunge Mbok Rumi, yaiku mentho. Panganan cemilan iki kagawe saka tepung gaplek lan diwenehi kacang brol. Rasane gurih, kemripik, klawan bumbu kencur sing katon menjila, nambah sedhepe panganan cemilan sing ana wiwit kuno iki.
Kapinujon nalika swasana warung rada sepi. Niyatku wis gembleng nedya pitakon apa sing sasuwene iki nggubel ing dhadha nedya daklairake. Geneya warung iki kuwawa melet klawan para pelanggane? Temah pelanggan mau tetep setya, nadyan ing papan liya ana warung anyar kang bisa wae luwih penak lan enak. Wangsulane Mbok Rumi iku bakal dakanggo sangu ngungak klawan crita tresnaku. Papan endi sing salah, laku piye sing kleru, tundhone aku bakal ora kesandhung lelakon padha ing liya wektu.
“Gampang, Nak,” wangsulane Mbok Rumi cekak nalika nanggapi pitakonku. Wangsulan sing dadekake aku bingung. Katon penak wae wanita tuwa iku paweh wangsulan.
“Gampang? Gampang pripun, MBok?” aku nlesih.
“Akeh-akehe wong iku seneng ngomong ning ora seneng ngrungokake. Lha aku mbudidaya ing perangan sing seneng ngrungokake iku, Nak. Apa sing dikarepake pelanggan, apa sing disenengi pelanggan, kalebu apa wae sing ora disenengi pelanggan, iku kabeh sing dakrungokake,” pratelane Mbok Rumi terwaca.
“Lha yen wis seneng ngrungokake nuli gelem ngowahi jumbuh klawan apa kang dikarepake pelanggan. Jalaran kandhane wong pinter yen wong tuku iku harak ratu. Mula becik aku ora nggugu karepku dhewe, kudu manut klawan sing tuku,” makglong rasane atiku. Kaya ana trontong-trontong sunar rembulan madhangi ati. “Gelem ngrungokake,” batinku baleni.
“Satemene kewasisane wong mono dudu kadeleng saka anggone pinter ngomong, nanging karilane anggone sumadhiya ngrungu. Lan iki sithik kang bisa nindakake,” tambahe Mbok Rumi sing karasa ora jamak dikandhakake jejere bakul ning jejere filosof. Kanthi iki matambah-tambah rasa gumunku klawan bakul rames iki. Dadi bener apa sing karungu saka pinisepuh biyen, bathok balu isi madu. Mbokmanawa iku gegambarane Mbok Rumi. “Wong kang rila ngrungu katimbang kakehan ngomong iku lumrahe bisa ngemong, mula racake dadi pribadi kang nyenengake,” tambahe Mbok Rumi.
Gelem ngrungu lan bisa ngemong, loro tumindak sing dadi resepe Mbok Rumi geneya warung iku tetep eksis jroning persaingan para bakul pangan. “Yen ngono apa ana ing lakon tresnaku, loro tumindak iku? Gelem ngrungu lan bisa ngemong?” batinku nlesih nalika sorot srengenge sore iki nrabas jendhela kamarku. Angel kanggo mbiji, apa aku sawijine pribadi sing gelem ngrungu lan bisa ngemong. Gawang-gawang ing limang taun kepungkur nalika Endita ngalangi aku supaya ora nekat ing Jakarata, ewasemana aku ora ngrewes tembung iku. Semono uga nalika Endita njaluk kawigaten, ana-ana wae alesan sing dakgawe, lan …
“Coba, Nak Irul ngalah sithik. Mbokmanawa iku bisa dadi dalan nak Endita bisa nampa tumindak-tumindak kang wus Nak Irul tindakake,” pratelane Mbok Rumi awan mau, nalika aku blaka yen Endita selot ngadoh sak dina-dinaku. Apa bener mangkono? Nyoba dakgoleki nomere Endita sing tetep kasimpen ing hp-ku. Tumuli ukara-ukara sing salawase iki angel dakrakit nyoba dakrakit. Agahan tembung-tembung mau dakkirim. Aku ngarepake muga-muga bisa ngowahi pandugane Endita, sing sasuwene netepake aku minangka priya egois. Nanging nganti kliwat jam sewelas bengi sms sing dakkirim tetep durung ana jawaban. Tuwuh niyat kanggo ngebel Endita, nanging dakwurungake. Mbokmanawa pancen pinggeting ati sing kasandhang Endita wis angel katambani, lan wis ora ana wewengkon ing atine kanggo aku.
Gagat bangun aku digawe kaget klawan swara dering hp. Rikat daksaut.
“Endita? Iya iki aku?” atiku trataban nampa telpune Endita.
“Sepuranen aku Rul, salawase iki aku sing satemene egois, dudu kowe,” pratelane Endita alon ing sabrang. Krungu pratelan iku atiku njola. Geneya malah Endita sing ngaku egois. Sapandurat aku ora bisa paweh wangsulan. Sing rinasa ing ati ana maewu-ewu kembang mlathi mrajak ngebeki angen-angenku.
“Nanging aku tetep tresna marang awakmu, End,” embuh geneya tembung kuwi sing wekasane kepara ucul saka lambeku.
“Ah Irul, …”wangsulane Endita sajak ngampet rasa.
Tuwuh esem ing lambeku.
Sineksen tumuruhe bun esuk atiku kumlesik, “Matur nuwun Mbok Rumi.” (*)

GEGURITAN SIH KATRESNAN

NGENTHA TRESNA


daktemu sendhang bening ing resik pasuryanmu
papan aku nglarung wijiling tresna
nggambar arah pepandoming kapang, sarta
nyandhi pepethan edi manising esemu

ing kene, sadawaning esuk lan sore
dakronce tembung, kareben awakmu nglenggana
aku pindha jaka tarub ing tepining panguripanmu
nunggu nganti kapan ngujiwatmu mboktinggal lelumban

sabubare rembulan wutuh nusuh ing palung wengi
apuranen aku sing kapeksa ngentha kasulistyanmu
nggambar tipis lambemu ing saben erem mripatku
awit aku kepengin tansah kelingan sliramu
ing eling apa ora eling

Karangdowo, Klaten, 2008

WIRAMA TRESNA

mbokmanawa sliramu gelem ngerti, nimas
ana landhep kapang kang bareng turuhing cahya rembulan
nedya lelangen marang wening sendhang ing dhadhamu
ngedum rerumpakan kaendahaning wirama tresna
kekanthen njlajah wewengkon birahi nganti gisiking wengi

nimas, nyata aku wus kegiwang mring lanciping kasamaran
wuru mring lintang kang manjing ing saripatining netramu
coba rungokna kumlesiking dhadha iki wis kekebakan manis
kaselak necep wewironing kanikmatan kang selot ngeglo
tinata cekli sauruting atimu sing winungkus meloking kluwung

nimas,
nanging kenapa sliramu tansah sesingidan ing walik sepi
nlusup ing barisaning alang-alang kang selot kentekan mangsa
ninggalake aku kijenan ing pinggiring impen-impen wengi
sing amung rinengga tetes bun kang nelesi ros-rosaning suket teki

mara gage, tumuruna nimas
mumpung rembulan durung kadohan anggone oncat
mumpung lintang isih sanggem nembangake roncen pemarem
lan tresna durung kebacut kepangan lamising jaman

Karangdowo, Klaten, 2008

NEGESAKE GEGADHANGAN

wis ilang watese
atiku lan atimu manjing ing ulegan tresna
nalika dakrangkul weweging awakmu ing peturon iki
nalika langit mendem cahya kluwung ing sore iku
setitekna, kita bakal tetep gegandhengan
nuju papan sing dadi gegadhangan

apa wus mbokgawe wangi lemah papan kita
nandur ewon kekarepan sing mblasah ing jogan omah
apa wus mbokgawe asri sacuwil pekarangan papan kita
ngracik wijine sih tresna

ing kene, ing sap-sapan napas jiwa
ya kawitane gegadhangan mapag urip sejati
ing antarane mulya apa cilaka
ing antarane sedhela apa langgeng
ing antarane urip apa pati

Karangdowo, Klaten, 2008

GEGURITAN : YAN TOHARI

WENGISING ATI

nalikane suket-suket prigis karenggut angin katiga
impenku kasangkut ing pang trembesi
saglugut ati durung katekan miyak esemmu
geneya ing mangsa iki aku kudu ijen negesake wektu

rilanana aku milihi keceran dedonga, sarta
memitran klawan wengi katlesepan wening bun
saiba angel ngetutake laku sepi sing pijer samun
nawakake sagarit pawarta kapang saka kampung

nimas, endi maneh sacangkir omben manis
sumurupa ketiga wis sawetara nggerus isi dhadha
kareben awan iki tembang-tembang kaprungu
milihi swasana sing pingget dening kawengisan ati

Karangdowo, Klaten, 2007


ING JANGKAH SING ISIH KADHUNG

ing jangkah sing isih kadhung
ngendi dununge urip untung
kabegjan sasat kelangan keblat
uripku uripmu tembang urip-uripan
cilik entheng kumanthil ing pang-pang papringan

bapak simbok wis kesel nggone tombok
jaman kerep slenca ing petungan
banjur kapan tekane ratu adil
kang bisa muter taman sriwedari
cumondhok ing saben ati

marang panjenengan sing ngagem iket dhablang
ing gigir sinengkelitan keris warangka ladrang
sora seru santering wicara selot angel kategesake
nganti jaman kerep udan salahmangsa
atiku durung tamat jlumati sakeret pakartimu

ing kene sing sumisa
amung sagedheng rasa panarima
kanggo dulang anak bojo kita
sing wis mataun-taun keliren dening rasaning rasa

Karangdowo, Klaten, 2008


APA ISIH PAEDAH

apa isih paedah dakukir rembulan
kanggo mbasuh sedhih lan perih
temah wengi datan ana maneh pedhut
kang dadekake ati selot kepagut ing guna dhesti

apa isih paedah dakreronce cahya lintang
kanggo nuruh rasa getir kang nggubet dhadha
temah wengi datan ana maneh impen aneh
kang pijer nglelaga kanthi tembung-tembung ngayawara

ing kene,
ing wanci dupa isih kumelun
kembang-kembang kaduga ngimpu gandrung
sarakit sesaji lan rapal tambal sakalir sengkala
kepengin dakjarwakake sapantha jelih pangaru-ara

wis puluhan mangsa angen nusuh ing tlatah samun
pindhane carang gapuk kanggo urup-urup keren
jangkahku keblasuk marang poyang-payingan
kabeh wektu lebur kontal ing gelak mangsa
temah urip panggah ketangsang awang-awang

Karangdowo, Klaten, 2008


WOLAK-WALIKING JAMAN

wis ora ana maneh tepa selira
ing atiku apadene atimu
ing dina iki sakehing laladan malik pabaratan
endi curigamu iki curigaku
kita tegesake saben tembung kanthi pepetungan

wis ora ana maneh budaya
ing latarku apadene latarmu
malik dadi gedhung-gedhung tundha perwasa
ngilepake ringkihe joglo lan gapuke pagupon
medhotake gang pekaranganku lan pekaranganmu

aja mboktangisi,
jalaran kudu mangkono lakune kodrat
kita wekasane amung bakal dadi perangan lawas
kang kudu rila kaganti dening rerenggan anyar
temah jejibahan bakal paripurna

Karangdowo, Klaten, 2008

MARANG SIBU

marang igamu sing kajejet sorot cahya rembulan
papan edhum ngeyupake panasing panguripan
nyelehake sagerbong sesanggan lan maewu tatu
nawarake rerungkutane sukerta, saengga
aku gandrung ing sewu taun pamengkumu

bun kang ketes saka payudaramu prasasat segara madu
papanku gegojegan sinambi necep aruming cahya lintang
wus kandel kulit wus atos balung asil rerajutane sih tresnmu
o, satemene aku mutiara jroning geter ilining getihmu

sibu, awit saka sorot sunar netramu
aku wani nantang tekaning dina sesuk
nyrambah jembaring laladan sing katuwuhan alas cecangkriman
negesake urip kanthi rapal mantra-mantramu
kang mboktlesepake ing sela-selane keteg jantungku

sibu, awit saka ririh ruruh raras pangandikamu
nedya dakadhepi pangamuke sukerta jaman
njlumati wewadine dina mbaka dina kanthi dhadha ngliga
ngasorake rungkut rengket rungketing panguripan
kanthi ampuhing rasa eling klawan waspada

Karangdowo, Klaten, 2008


SEPULUH TAUN REFORMASI

natkala sore nggarisake lamis turut cakrawala
dakjawil sliramu lumantar gurit ukara sinanggit
sumurupa ing dalan iki ing wayah dungkap san gawe
duksemana, ing bunderan prapatan gladhak
maewu todhi mbedhah kutha kang kebak warisan iki
dene saiki apa awakmu wus lali?

durung suwe apa sing kinaran reformasi
ganda budaya iku malik dadi wenguring dahana
toko-toko kajarah, dalan-dalan dadi samodrane tembung misuh
sliramu lan aku mbujung larahan warta duhkita
pirang-pirang kuwandha dadi kayu obonge jaman

banjur apa kang kuwawa kaundhuh
apa mung ilining banyu bengawan
sing ngelem saben mangsa udan?

kaya ora ana owah-owahan sepuluh taun babahane jaman
beras, lenga, lan sakathahing rega kaya sansaya nglelaga
utang-utang kita amung bisa kasaur klawan tali plastik
sing kudu njiret gulu dening tangan-tangan kita dhewe

apa mangkono garising nasib
sing tinulis ing panguripan kita
dudu kalah
nanging salah ?

apa mangkono garising nasib
sing tinulis ing panguripan kita
dudu owah-owahan
nanging nandhang owah ?

Karangdowo, Klaten, 2008


SANGAREPE BENTENG VASTENBURG

sapandurat aku kangelan ngluru werdining esemu
sangarepe benteng vastenburg sliramu banget ngujiwat
prasasat wangine lumut kang nlusupi tembok tuwa
kapangku mbedhal nggeget lambemu sing panggah abang
lan kita kekanthen lumayu sauruting alun-alun lor
nyritakake ukiraning tresna
sing kapacak ing wengi-wengi nakal

rikala rembulan aclum sapucuke ringin kembar
kanthi apa aku kudu blaka mring awakmu
samangsane gurit wis dadi barang aneh ing jaman iki
salawase iki – uripku maksih katlikung rasa bingung

nimas, durung asat isine gelas
ayo bareng kita nikmati wengi sing mendem kadursilan jaman
kanggo apa sliramu ngersula mring kanyatan sing ora nate adil
kapan wae urip bakal mangkene lakone
ibarat esemu
sing tansah nggodha
lakune pandom wengi

ibarat swara angin
sing tansah nggondhol lebu-lebu ratan gedhe
embuh mengko ngendi tibane…

Karangdowo, Klaten, 2008

SEJATINING ESEM

magurua klawan Ken Dedes nareswari Singasari
sing ing lambene cinipta esem sejatining esem
pinulas otot-bayune birahi lan landhep curiga
kongas keladuk sekti ngujiwatake jejangka
rikala jaman wis tan metungake sawernaning ruwang lan wektu
apamaneh sing luwih perwasa saliyane esem lan pepaeka

magurua klawan Ken Dedes sing kekidungan mantra gendam
nyidikara karosane Tunggul Ametung kanthi sejatine esem
temah kekuncaran malik dadi kanisthan

sumurupa dina iki endahe donya amung sagegem ukara
kagendhingake ledhek kethek lan kenya-kenya dhiskotik
sumebar ana dalan-dalan lawas lan gedhung-gedhung tuwa
nadyan mbokuber ing lembar-lembar kamus susastra
tan ana sijia rumus kang wasis ngreka abang-ijone donya
kajaba eseme Ken Dedes sing nitis ing pojok-pojok kutha

Karangdowo, Klaten 1997


NEGESI LUMUNTURING SEPI


aku kepengin dadi suket teki mrajik urut gariting mangsa
ngrenggani dalan panuwunan kanthi cundhuk bening bun esuk
tetembangan bareng tumiyunge godhong-godhong wektu
ngancani gagat rina sesendhonan klawan bocah-bocah angon

dakkirih rasa kanggo negesi lumunturing sepi, klawan sliramu
mbebedhag ing rungkuting wengi mbeburu klawan keteging samun
mara prasajaa, mumpung tlatah iki durung kinepung lendhot porong
sarta isih kasisan damar kang dadi colok methik pentil-penting pasemon
dadekna wengiku kapanjingan ewon ampuhing japa mantra

aku kepengin dadi suket teki thukul ing sela-selaning rungkut nasib
ngajak sliramu mbujung cecangkriman: endi endahing sih tresna
nyantang baita samun nyabrangi wewadining kedhung panguripan
: apa isih ana ing jaman iki, sepi kinarya santang njajagi jatidhiri
nylulupi mutiara jiwa kang selot ambles ana hera-heruning dhusta?

Karangdowo, Klaten, Januari 2007


TETALINING ADI

lumantar sumiyuting angin daklari swaramu
dumeling saselaning kumitir alang-alang
kang sesendhonan klawan cahya lintang
e, tetela endah ukara kang tinata ing ros-ros pasuketan
pranyata sih tresna iku minangka tetalining adi
yen getihku getihmu mrentul saka tuk sumber kalbu

aja mbokumbar ati iki nlasaki lelungidaning pepalang
gendera-gendera ora cukup dadi pacaking tengara
njlumati wewadi sing kita temoni sadawaning rina-wengi
maragage kita ngempakake sih tresna dadi ujubing senjata
upama sliramu gendhewa, aku kang dadi warastra

Karangdowo, Klaten, 2002

Crita Cekak : REMBULAN KONCATAN MEGA

Cerkak : A. Arief Rachman

Embuh kaya ngapa rupane tresna kuwi. Abang apa putih? Kang nyata wae tresna kerep gawe akeh wong tanpa daya, kalebu awakku. Kaya sing saiki nendheng nggubet ati. Kamangka crita tresna mau wis adoh dakliwati, nanging nalika tunggak mau daktemokake e jebul gelem semi maneh. Iki sing banget gawe mendhelong ing rasa. Ora kanyana patemonku klawan Mas Darman, dadi tenger trubuse maneh lelangen lawas sing wis tetaunan katinggal.

Rasa goreh wis kulina ngreridhu ati. Kalebu nalika wengi iki aku wis ngglethak ana papan peturon. Ora dakselaki ana rasa salah kang pindha ula mrambati dhadhaku. Geneya ora? Nalika turu ana sisihe bojo, ati iki kaduga mikirake wong lanang liya. Saiba kejeme. Nanging kepriyea wae aku ora kuwawa ngipatake wewayangane Mas Darman. Priya sing ora kurang sewindu kepungkur ngrenggani wewengkon uripku. Priya sing nate dakgadhang dadi imbanganku nlasaki mendhak-mendhukule urip iki. Nanging kepara aku milih Mas Doni sawuse aku rong taun katinggal menyang Batam.

Apa ngene iki rasane wong mangro tingal. Mbokmanawa mangkene uga rasa kang tumama tumrap saben-saben ati kang mblenjani. Thukul rasa salah sing kuwawa nyipta goreh ing dhadha. Ewasemana, rasa mau ora kuwawa nungkulake ati kang lagi gandrung. Rasa dosa pilih kadlesepake jero ing lempitan ati. Ngganjel pancen. Nanging ora dakgawe rasa.

“Sepuranen aku Mas Doni,” lirih aku gumresah. Daksawang praupane bojoku sing semune kepenak kaiyun-bandul ing alam impen. Liwat guwayane sing lamat-lamat kasorot lampu kamar nuduhake rasa sing kesel tindhih tumindhih. Mbokmanawa pakaryan kantor sing akeh dadekake awake sayah banget. Maneh rasa dosa ndhodhog dhadha, ing ngarepe bojo sing kasayahan awit sadina wutuh makarya nyukupi butuh, geneya aku culika mikirake priya liya.

“Sepuranen aku Mas….,” pisan maneh aku gumresah.

Saora-orane telung pihak kang dakkianati ing omah iki, kanggo ngrasakake rasa endah semu sing saiki lagi nguwasani ati. Sepisan, sapa maneh yen dudu Mas Doni, priya sing luwih enem taun iki ngrenggani dina-dinaku. Priya sing kanthi sawutuhe makarya kanggo paweh kabagyan tumrap aku, wong kang dadi perangan uripe. Malah priya iki uga sing wis nandur wiji tresna lan ngasilake woh siji, sawijine Andit, anak lanang kang lucu lan saiki wis trubus dadi bocah kang cukup wasis. Kepara malah aku dhewe kang mutusake nalika kuwi yen dheweke kang wusana dakpilih katimbang Mas Darman.

Sing kaping pindho Andit, bocah sing saiki dadi salah-sijine rerenggan ing bale wisma iki. Geneya, aku tega ngenggokake kawigatenku tumrap bocah lugu iku sing saiki dakdum kanggo wong liya. Andit, pancen salawase iki sing kulina dakanggo piranti nuruti tindak culika iki. Kanthi pawadan njaga Andit, ngeterake Andit, nukokake Andit lan embuh alesan apa maneh kanggo Andit, sing sajane amung dakanggo sapatemon klawan Mas Darman. Ana saweneh rasa kang gumulung ana dhadha lan kuwawa gawe dhadha iki seseg, ewasemana aku tetep ora kuwasa ngipatake dhadhung asmara kang saiki nyeret uripku.

Sing kaping telune, awakku dhewe. Pancen rasa dosa, salah, culika, duraka, lan mayuta rasa lethek liyane kawistara wela-wela gumelar ana ngarep jangkahku. Rasa mau katon ngegla lan kala-kala mbudidaya ngeret jangkahku supaya ora nerusake laku. Nanging, embuh kadayan saka apa. Rasa asmara keliwat rosa. Rasa salah mau ringkih banget lan aku pilih ngapusi awakku dhewe. Wusana sapatemon klawan Mas Darman lan bisa ngronce angen-angen sing nate dakpecaki sakloron iku sing wekasane dakbelani.

“Sepuranen aku Mas Doni, sepuranen ibu Dik Andit….,” pisan maneh ati iki kumlesik nelangsa. Ana luh mrembes ing mripat lan kaduga nelesi pipi ngelingi ana rasa dosa sing meh sagunung anakan nindhih dhadha. Edane, wewayangane Mas Darman uga kumlebat lan angel dakkipatake. Yen wis ngene iki banjur sapa sing kudu daksalahake? Apa kudu lelakon sing kudu daksalahake? Lelakon kang tanpa daknyana nemokake aku klawan Mas Darman?

Iya, ing rong wulan kepungkur, nalika aku bubar ngeterake Andit mlebu les piano, dakselakake blanja ana Mall Solo Baru. Ing tengah-tengahe aku milang-miling golek apa sing entek ana pawon kedadak ana priya pidegsa sing ngawasi lakuku. Mulane aku rumangsa risih, awit menyang ngendi wae aku jumangkah kaya-kaya tansah kabledig dening panyawange. Nganti ing sawijine kalodhangan aku nekat nyolong ulat kanggo ngerteni sapa satemene wong iku. Mak dheg ! Praupan iku, brengos tipis, panyawang landhep lan dedeg priya kang pidegsa. Iki sawijine pribadi sing kaya nate daksipati. Karepe mono aku kepengin ngerti sawutuhe sapa priya kuwi. Nanging jejering wanita, iku ora pantes, mula karep mau enggal dakwurungake.

Ora let suwe malah priya mau kandha lirih.

“Retno…, jenengan Retno ta?” swara iki sing dadekake atiku sabanjure trataban.

“Mas Darman, ya?” sapandurat aku angel kumecap.

Babarpisan ora nate kapikir yen aku bakal ketemu klawan priya iku, sawuse kang pungkasan aku ngeterake dheweke nedya budhal menyang Batam. Aku krungu dheweke wis kulawarga ana kono. Nanging geneya, Mas Darman saiki ana Solo? Ijen pisan, lha garwane. Aku ora wani nlesih. Wolung taun lumaku lan ora ana sedhetik wae nate ketemu, ati iki isih trataban kayadene puluhan taun kepungkur. Natkala aku lan dheweke dadi kanca anyar ing sawijine SLTP ing kutha bengawan iki.

“Jeng Retno kaget, aku bisa ana kene?”

Aku mung manthuk karo mesem. Kaya pisanan kae nalika aku ketemu dheweke.

“Wis ana patang wulan iki aku mimpin proyek ana wilayah kene. Sasuwene iku aku ngarep-arep bisa kepethuk awakmu, ning lagi iki bisa kelakon. Piye kabare?” swarane panggah kalem kaya welasan taun kepungkur. Lan kang kalem kuwi sing dadekake aku kepencut nalika pisanan ketemu dhek semana.

“Apik mas, kabeh padha sehat-sehat,” wangsulanku cekak.

“Doni?” pitakone semu abot.

“Apik,” wangsulanku lirih.

“Doni pancen dadi wong begja, dheweke sing kasil darbeni awakmu.”

“Pancen, sepurane mas aku sing luput,” mripatku wiwit kembeng-kembeng. Rasa salah lir sagunung anakan gumandhul abot ing dhadha iki.

“Ora. Sliramu ora salah, jeng. Aku sing luput. Geneya aku nekat budhal Batam.”

“Mas Darman, kondur ijen?” aku nyoba ngenggokake laku kanggo ngipatake wewayangan lelakon lawas sing wiwit ngalela.

Dheweke manthuk.

“Aku krungu jenengan ya wis kulawarga Mas?”

“Ya, tapi kulawargaku gagal.”

“Sebabe?”

“Ah, kaya-kaya ora pantes kanggo dikandhakake,” Mas Darman nguncalake panyawange ing adoh sajanbaning mall.

“Sepuranen Mas yen pitakon iki dadekake jenengan sedhih.”

Mangkono iku sapatemon pisanan klawan Mas Darman. Anehe nuli kasusul patemon-patemon sabanjure. Patemon sing kliwat omber daktindakake, jalaran Mas Doni kulina tindak kantor lan asring sedina wutuh makarya. Pisan pindho aku ngrasakake kaku, nanging ing sabanjure kabotan kanggo nduwa kalamun Mas Darman nawani supaya aku nemoni. Embuh, ana rasa tentrem lan nengsemake nalika aku cerak klawan dheweke. Nalika bisa crita kenangan-kenangan lawas sing nate dakpecaki sakloron. Nggambar maneh wewengkon tresna kang nate mrucut dakkukuhi.

“Sepuranen aku Mas Doni,” sepisan maneh batinku kumlesik.

Pisan maneh daksawang praupane bojoku kang kulmeyang ing alam impen, datan ana polatan cubriya sethithika kang katlisip ing praupane. Dina-dina lumaku sarwa biyasa kaya padat saben. Pancen iki mbokmanawa kagawa anggonku tlesih lan rapi nglempit lelakon iki. Aja nganti ana lembaran lawas sing kaganda dening Mas Doni. Dina-dina lumaku aku kudu bisa maragakake yen ora ana apa-apa ing kulawarga iki.

Kadinene wengi iki aku uga tansah nyandhing turune, lan mengko nangekake dheweke nalika jam wis nuduhake setengah lima kanggo siap-siap budhal kantor. Rencanane dina iki budhal risik, ana patemon klawan saweneh pihak sing bakal makarya bareng. Minangka karyawan ing saweneh perusahaan swasta, Mas Doni kalebu pekerja sregep. Mula tansah cerak klawan pimpinane. Pancen ing pojok ati iki rumangsa mongkog duwe bojo kaya Mas Doni. Saliyane sregep, uga tekun. Prasasat ora nate ana masalah klawan papane makarya.

Ora kanyana wengi wis selot adoh. Jam sing cumanthel ing tembok wis nuduhake jam loro, ewasemana mata iki durung ngantuk. Malah ana rasa sumelang kanggo ngeremake mripat, aja-aja keblandhang lan ora bisa nggugah Mas Doni ing setengah lima mengko. Mak nyat, aku dadi kepengin nginguk ing kamare Andit, mbokmanawa kemule ora pernah.

Tekan kamare Andit, ora beda klawan Mas Doni, bocah kuwi uga polos, turu tanpa ana rasa apa-apa. Mripat lugu kang saglugut wae ora nggambarake rasa cubriya yen ibuke wis kaseret ing tindak nasar. Dakceraki mutiara ing kulawarga iki sing wis dadi perangan endah ana uripku. Daksun pipine kang alus, “Sepuranen ibu ya Nang,” batin iki kumlesik. Saiba gedhe tumpukan dosa iki, geneya ing saksisihe wong-wong kang tulus aku tega tumindak culika. Kepengin sepisan maneh dakaras pipine kanggo nebus dosa, nanging dumadakan aku digawe kaget dening swara saka kamare Mas Doni. Aku menyat lan age-age nuju kamar iku.

“Ana apa Mas?” nalika aku wis nyandhing Mas Doni sing sajak isih gugub.

“Batal, dina iki batal sapatemon klawan pihak sing nedya nggarap gedhung perusahaan,” kandhane Mas Doni karo isih nggegem hp.

“Geneya, Mas?” pitakonku nlesih.

“Iki wacanen dhewe sms saka satpam,” Mas Doni ngulungake hp.

“Rencana pertemuan batal. Darman Sukarsa, ditemukan tewas dihotel karena kelebihan dosis .” Sapa? Darman Sukarsa?! Batin iki trataban.

“Darman Sukarsa iku sapa Mas?” pitakonku ora sranta.

“Dheweke kontraktor sing rencanane bakal mbangun perluasan perusahaan, sing wektu iki uga lagi mbangun sawijine super market ing Solo kene. Iki aku nyimpen kartu namane lan ana potone,” age dakcandhak kartu nama sing diulungake Mas Doni.

Prasasat kaya kasamber petir ing tengah awan aku ora bisa ngendhani rasa kaget. Jebul wong kuwi Mas Darman. Dumadakan dhadha iki kaya kepenthung, klawan dakgegem kenceng kartu nama iku dakrenguh ing dhadha. Luh ora bisa dakampah dleweran sasat bendungan lagi jebol. Mesthi wae Mas Doni bingung, lan kebak tandha pitakon.

“Lho ana apa Ret, kok kowe nangis? Sapa Pak Darman iku? Apa sedulurmu? Apa kancamu? Apa ipemu? Apa…?” Makaping-kaping Mas Doni takon. Nanging aku ora bisa paweh wangsulan, anane mung gedheg lan gedheg.

Ewasemana aku ora kepengin ngurubake rasa cubriya sing kaya-kaya wiwit kacethik ing atine Mas Doni. “Aku mung mbayangake Mas, yen kabar kuwi tumama ing aku,” wangsulanku sakenane klawan ngrangkul dheweke.

“Ning kabar iki harak dudu kanggo kowe ta.” Mas Doni males ngrengkuh kenceng lan kaya bisa nampa wangsulanku .

Pisan maneh rasa dosa ndhodhog rasaku. Temene tangis iku dudu amarga kuwi. Ati iki ora kuwagang nampa ilange Mas Darman sing kaya angin. Nadyan ilange Mas Darman, pindha ilang uga mega sing salawase iki ngaling-alingi kaindahan rembulan uripku. Mbokmanawa kudu mangkene pungkasane laku. Mas Darman pancen wis dudu sewindu kepungkur, katitik geneya seda kanthi over dosis. Rasa sukur dakkonjuke mring Gusti, kang nggarisake Mas Doni minangka dermaganing katresnanku. (wis nate kamot ing Majalah Jaya Baya).